Người Đẹp Ngủ Mê

Người đẹp ngủ mê là tiểu thuyết đẫm cảm thức u huyền nhất. Nó thuộc về nền “Văn chương của cái bóng” trong văn học Nhật Bản thế kỷ XX mà có lẽ mở đầu với tác giả Izumi Kyôka. “Cái bóng” vừa là bóng tối, bóng râm, bóng cây, bóng người mà cũng là ánh sáng, như bóng trăng.

Kawabata viết Người đẹp ngủ mê vào năm 1960 lúc ông đã 61 tuổi. Cái đẹp mang tính cứu độ mà Kawabata miêu tả trong Người đẹp ngủ mê còn gợi ta nhớ đến Nghìn lẻ một đêm, trong đó có một đêm miêu tả người đẹp say giấc nồng bằng những lời thơ tuyệt đẹp:

Người ngủ ơi, đừng xoay
Ngực em trong giấc ngủ
Như sóng triều vơi đầy
Ngực em là tuyết trắng
Hay là bọt biển đây?...

(Đêm 206, theo bản Anh dịch của Mathers)

Trong Người đẹp ngủ mê, cái đẹp của cô gái cũng được hòa lẫn với thiên nhiên.

Kiệt tác Người đẹp ngủ mê đã ảnh hưởng lớn đến văn chương Nhật cũng như được yêu thích trên thế giới. Dấu ấn của nó có thể thấy sâu đậm ở García Marquez (Người đẹp ngủ mê trên máy bay, Hồi ức những cô gái điếm buồn của tôi). Cả hai tác giả đều là những tên tuổi lớn của giải Nobel văn học.

Yasunari Kawabata (1899-1972) sinh ra ở Osaka, sớm mồ côi năm lên 2 tuổi, từ đó Yasunari Kawabata và chị sống lần lượt cùng ông bà ngoại và gia đình người dì. Ông là tiểu thuyết gia người Nhật đầu tiên và người châu Á thứ ba đoạt giả Nobel Văn học năm 1968 với lời ca ngợi của Viện Hàn Lâm Thụy Điển rằng: “Ông là người tôn vinh  cái đẹp hư ảo và hình ảnh u uất của hiện hữu trong đời sống thiên nhiên và trong định mệnh con người”.

Những sáng tác văn chương, những tiểu luận mỹ học và phê bình văn học của Yasunari Kawabata, qua thời gian vẫn luôn đem lại hấp lực mạnh mẽ đối với nhiều nhà phương Đông học trên khắp các châu lục, có sức lôi cuốn rộng rãi độc giả trên thế giới, phản ảnh nhiều phương diện của văn hóa Nhật cũng như những rung cảm đầy đam mê mà tinh tế của tâm hồn Nhật.